Nhiều người dân vẫn lựa chọn hình thức này vì sự đơn giản và nhanh chóng trong thủ tục, nhưng cũng có không ít lo ngại về giá trị pháp lý của các hợp đồng này. Vậy liệu hợp đồng chuyển nhượng nhà đất viết tay có thực sự có giá trị pháp lý? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần tìm hiểu kỹ hơn về các quy định của pháp luật liên quan đến vấn đề này.

1. Chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay là gì?

Giấy chuyển nhượng đất viết tay là hình thức mà hai bên (bên bán và bên mua) tự thỏa thuận về quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất mà không thông qua bất kỳ một tổ chức công chứng hoặc chứng thực nào. Thực tế, giấy viết tay được sử dụng chủ yếu trong trường hợp hai bên mong muốn hoàn tất giao dịch nhanh chóng, hoặc có thể do yêu cầu riêng của các bên tham gia hợp đồng.

Theo quy định của pháp luật, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được thực hiện thông qua hợp đồng chính thức, có công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp thực tế, người dân vẫn chọn cách lập hợp đồng viết tay, đôi khi là vì sự đơn giản, hoặc đôi khi vì thiếu hiểu biết về yêu cầu pháp lý đối với các giao dịch này.

2. Giấy chuyển nhượng nhà đất viết tay có giá trị không?

Câu hỏi về “giấy chuyển nhượng nhà đất viết tay có giá trị không?” là một vấn đề mà rất nhiều người quan tâm. Để trả lời câu hỏi này, cần xét đến các quy định pháp lý cụ thể của từng thời điểm, từ trước năm 2014 và sau năm 2014.

2.1. Trường hợp chuyển nhượng trước ngày 01/07/2014

Trước khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực vào ngày 01/07/2014, các giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất chủ yếu dựa vào sự thỏa thuận giữa các bên mà không cần qua công chứng hay chứng thực. Theo quy định tại Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, có một số trường hợp đặc biệt về chuyển nhượng đất không yêu cầu hợp đồng công chứng hoặc chứng thực.

Cụ thể, theo Nghị định này, các giao dịch chuyển nhượng đất đai có thể được thực hiện bằng giấy chuyển nhượng đất viết tay mà không cần công chứng trong các trường hợp sau:

Người sử dụng đất đã nhận chuyển nhượng hoặc nhận tặng cho quyền sử dụng đất trước ngày 01/01/2008, hoặc từ ngày 01/01/2008 đến ngày 01/07/2014, nếu có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Các giao dịch liên quan đến đất đai đã nhận thừa kế trước ngày 01/07/2014.

Điều này có nghĩa là nếu giao dịch chuyển nhượng được thực hiện trước thời điểm ngày 01/07/2014 và có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp, thì việc chuyển nhượng này vẫn có giá trị pháp lý dù không có công chứng hoặc chứng thực. Các cơ quan nhà nước sẽ không yêu cầu công chứng hợp đồng chuyển nhượng đối với các trường hợp này khi làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, một lưu ý quan trọng là việc chuyển nhượng bằng giấy viết tay vẫn có thể gặp khó khăn khi một trong các bên yêu cầu làm thủ tục chuyển nhượng đất hoặc muốn thực hiện các giao dịch tài chính liên quan đến đất đai. Vì vậy, mặc dù các giao dịch trước ngày 01/07/2014 có thể hợp pháp mà không cần công chứng, nhưng người dân vẫn nên thực hiện các thủ tục để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.

Giấy chuyển nhượng đất viết tay có giá trị không năm 2024?

Giấy chuyển nhượng đất viết tay có giá trị không năm 2024? (Ảnh minh họa)

2.2. Trường hợp chuyển nhượng từ ngày 01/07/2014 trở đi

Kể từ ngày 01/07/2014, khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, các quy định về chuyển nhượng quyền sử dụng đất trở nên chặt chẽ hơn. Điều này đòi hỏi tất cả các hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực. Điều này là để bảo vệ quyền lợi của các bên và đảm bảo tính hợp pháp của các giao dịch.

Cụ thể, tại điểm a Khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013, quy định rõ ràng rằng tất cả các hợp đồng liên quan đến quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực, nếu không sẽ bị coi là vô hiệu. Điều này có nghĩa là từ ngày 01/07/2014, các giấy tờ chuyển nhượng nhà đất viết tay không được công chứng hoặc chứng thực sẽ không có giá trị pháp lý.

Mặc dù vậy, theo Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, có một ngoại lệ đối với các hợp đồng không công chứng hoặc chứng thực nhưng đã được các bên thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong hợp đồng. Trong trường hợp này, các bên có thể yêu cầu tòa án công nhận hiệu lực của hợp đồng. Điều này có nghĩa là nếu các bên đã thực hiện hầu hết các nghĩa vụ theo hợp đồng (ví dụ, bên mua đã thanh toán phần lớn tiền, bên bán đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất), tòa án có thể ra quyết định công nhận giá trị pháp lý của hợp đồng, mặc dù hợp đồng đó không được công chứng hay chứng thực.

Tuy nhiên, đây là một trường hợp rất đặc biệt và yêu cầu các bên có đủ chứng cứ để chứng minh rằng ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong hợp đồng đã được thực hiện. Do đó, dù có thể có một khả năng cho hợp đồng viết tay có hiệu lực, nhưng việc công chứng hoặc chứng thực hợp đồng là cách tốt nhất để đảm bảo tính pháp lý của giao dịch.

3. Những rủi ro khi mua bán bằng giấy chuyển nhượng đất viết tay

Mặc dù hợp đồng chuyển nhượng nhà đất bằng giấy chuyển nhượng đất viết tay có thể có giá trị pháp lý trong một số trường hợp, nhưng việc lựa chọn hình thức này cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Dưới đây là một số rủi ro thường gặp khi thực hiện giao dịch chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay:

Khó khăn trong việc giải quyết tranh chấp: Khi có tranh chấp xảy ra, việc chứng minh tính hợp pháp của hợp đồng chuyển nhượng nhà đất viết tay sẽ gặp rất nhiều khó khăn, vì hợp đồng này không có sự công nhận từ các cơ quan có thẩm quyền. Điều này có thể dẫn đến việc các bên gặp khó khăn khi giải quyết tranh chấp tại tòa án.
Không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Mặc dù giao dịch có thể được thực hiện, nhưng việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có thể bị từ chối nếu hợp đồng không có công chứng hoặc chứng thực. Điều này sẽ gây khó khăn cho người mua trong việc xác lập quyền sở hữu hợp pháp đối với bất động sản.
Rủi ro về tính xác thực của hợp đồng: Các hợp đồng viết tay rất dễ bị làm giả hoặc chỉnh sửa, đặc biệt trong các trường hợp không có sự tham gia của công chứng viên hoặc tổ chức chứng thực. Điều này làm gia tăng rủi ro đối với các bên tham gia giao dịch, đặc biệt là bên mua.

Mua bán đất bằng giấy chuyển nhượng đất viết tay vẫn có thể có giá trị pháp lý trong một số trường hợp, đặc biệt là các giao dịch trước ngày 01/07/2014 hoặc trong trường hợp đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong hợp đồng. Tuy nhiên, kể từ ngày 01/07/2014, các giao dịch này phải được công chứng hoặc chứng thực để có giá trị pháp lý. Do đó, để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình và tránh các rủi ro không đáng có, các bên tham gia giao dịch nên thực hiện hợp đồng chuyển nhượng nhà đất thông qua công chứng hoặc chứng thực, đồng thời lưu ý các quy định pháp lý hiện hành để tránh gặp phải các vấn đề pháp lý trong tương lai.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến giấy chuyển nhượng đất viết tay hoặc muốn nhận tư vấn cụ thể về việc hợp thức hóa giao dịch, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: 088 995 6888 để được hỗ trợ và giải đáp chi tiết.

Xem thêm: Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 tại tỉnh Vĩnh Phúc

#Đức Mạnh