Lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng: Luật sư tại Phương Liễu

Phường Phương Liễu, sau khi sáp nhập hành chính từ ngày 1/7/2025 là khu vực có hoạt động thương mại và dân cư phát triển mạnh. Cùng với sự mở rộng giao thương, các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thực hiện qua mạng điện tử cũng gia tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân và hộ kinh doanh.

Trong năm 2024–2025, nhiều vụ án đã được ghi nhận về đường dây lừa đảo quy mô lớn hàng nghìn tỷ đồng. Vụ việc cho thấy tính chất phức tạp của loại tội phạm này và đặt ra câu hỏi: người dân có thể làm gì để lấy lại tiền bị lừa đảo? Bài viết dưới đây sẽ phân tích quy định pháp luật hiện hành và hướng dẫn cách thức, cùng sự hỗ trợ của luật sư, để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người bị hại.

1. Thực trạng

Tình hình lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh nói chung và tại các khu vực phát triển kinh tế như phường Phương Liễu nói riêng đang diễn ra phức tạp, thường liên quan đến các đường dây tội phạm công nghệ cao quy mô lớn, thậm chí có yếu tố xuyên quốc gia.

Một ví dụ điển hình cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề là vụ án do Công an tỉnh Bắc Ninh triệt phá, trong đó một tổ chức lừa đảo đã chiếm đoạt số tiền lên tới hơn 972 tỷ đồng của 13.543 người dân Việt Nam chỉ trong vòng 8 tháng (từ 28/05/2024 đến 23/01/2025). Các đối tượng quản lý cấp cao của tổ chức này thậm chí đã bỏ trốn ra nước ngoài (Campuchia) khi vụ án bị triệt phá. Điều này chứng tỏ lừa đảo không chỉ là vấn đề nội bộ mà còn liên quan đến tội phạm có tổ chức, chuyên nghiệp.

Đối với các trường hợp bị chiếm đoạt tài sản với giá trị lớn, ví dụ như vụ việc khoảng 820 triệu đồng tại Phương Liễu, hành vi này đã vượt xa ngưỡng khởi tố thông thường và thuộc khung hình phạt nghiêm trọng nhất theo Bộ luật Hình sự. Đặc biệt, tội phạm thường lợi dụng các sự kiện thời sự hoặc thay đổi về hành chính để trục lợi. Công an tỉnh Bắc Ninh đã cảnh báo về thủ đoạn giả mạo tài khoản mạng xã hội của lãnh đạo tỉnh, lợi dụng quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, thay đổi nhân sự sau sáp nhập để tạo dựng lòng tin và thực hiện lừa đảo dẫn đến thiệt hại tài chính nghiêm trọng.

2. Những rủi ro lừa đảo

2.1. Yếu tố và điều kiện xã hội

Phường Phương Liễu, với mật độ dân số và hoạt động kinh tế sôi nổi, tập trung nhiều giao dịch dân sự, kinh doanh nhỏ lẻ và dịch vụ. Sự phát triển này đồng thời tạo ra môi trường lý tưởng cho tội phạm mạng nhắm đến. Người dân và các chủ doanh nghiệp nhỏ lẻ tại đây thường xuyên thực hiện các giao dịch chuyển khoản điện tử, nhưng lại thường thiếu kinh nghiệm về các thủ tục pháp lý phức tạp và các biện pháp bảo vệ tài sản trên không gian mạng. Sự thiếu hiểu biết này khiến họ dễ bị đối tượng lừa đảo lợi dụng sự gấp gáp, thiếu thời gian để xác minh, từ đó dễ dàng bị thao túng và yêu cầu chuyển tiền khẩn cấp.

2.2. Thủ đoạn lừa đảo qua mạng phổ biến

Tội phạm thường sử dụng các phương tiện điện tử để tạo ra môi trường lừa đảo, bao gồm giả mạo trang web, email, và nhắn tin qua mạng xã hội. Đặc biệt, kẻ gian tạo ra tâm lý cấp bách, yêu cầu nạn nhân thực hiện giao dịch ngay lập tức để nạn nhân không kịp suy xét hoặc xác minh, chẳng hạn như việc giả danh cán bộ nhà nước hoặc lợi dụng sự kiện sáp nhập hành chính.

Hệ quả của lừa đảo không chỉ dừng lại ở thiệt hại tài chính mà còn gây tổn thất lớn về tinh thần và nguy cơ kéo dài tranh chấp. Khi tiền đã bị chuyển khoản, nếu không có hành động pháp lý kịp thời, cơ hội thu hồi sẽ giảm dần theo từng giờ trôi qua do kẻ lừa đảo sẽ nhanh chóng rút tiền hoặc tẩu tán tài sản sang các tài khoản khác, thậm chí ra nước ngoài.

2.3. Cảnh báo về nguy cơ mất tiền lần hai

Trong quá trình tìm cách thu hồi tài sản, nạn nhân còn đối mặt với rủi ro bị lừa đảo lần hai. Nhiều tổ chức hoặc cá nhân trên mạng xã hội quảng cáo dịch vụ “tiếp nhận hồ sơ,” “hỗ trợ lấy lại tiền bị treo,” hoặc “thu hồi tiền lừa đảo.” Các tổ chức này thường yêu cầu nạn nhân chuyển trước một khoản phí để hoàn thiện hồ sơ. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân tuyệt đối không liên hệ hoặc chuyển tiền cho các đối tượng này, mà chỉ nên làm việc với ngân hàng và cơ quan công an địa phương có thẩm quyền.

3. Có thể lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng không?

Đây là câu hỏi mà nhiều người quan tâm trong bối cảnh các hình thức lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi. Việc bị lừa tiền qua mạng không phải là điều hiếm gặp, và điều nhiều người thắc mắc là liệu có thể lấy lại số tiền đã bị chiếm đoạt hay không. Câu trả lời là: có thể, nhưng quá trình này thường không đơn giản và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan và chủ quan.

Khả năng lấy lại tiền bị lừa qua mạng phụ thuộc vào các yếu tố chính sau:

1. Thời gian phát hiện và trình báo: Càng phát hiện sớm và kịp thời trình báo cơ quan công an hoặc ngân hàng, khả năng thu hồi tiền càng cao. Việc chậm trễ có thể khiến kẻ lừa đảo rút toàn bộ số tiền khỏi tài khoản, làm mất cơ hội lấy lại tài sản.
2. Số tiền và loại hình giao dịch: Các giao dịch chuyển khoản ngân hàng thông thường dễ truy vết hơn so với ví điện tử hoặc tiền điện tử, nhờ khả năng tra soát, phong tỏa và yêu cầu hoàn trả từ ngân hàng.
3. Mức độ hợp tác của ngân hàng và cơ quan chức năng: Khi người bị hại trình báo, ngân hàng và cơ quan điều tra có thể phối hợp phong tỏa tài khoản, thu thập chứng cứ, xác minh giao dịch để phục vụ khởi tố vụ án và truy thu tiền.
4. Hành vi của kẻ lừa đảo: Nếu đối tượng vẫn còn sử dụng tài khoản, chưa rút hết tiền hoặc tài sản chưa chuyển sang bên thứ ba, cơ hội lấy lại tiền sẽ cao hơn. Ngược lại, nếu kẻ lừa đảo đã rút sạch, phân tán hoặc chuyển tài sản ra nước ngoài, việc thu hồi sẽ khó khăn hơn nhiều.
5. Bằng chứng chứng minh hành vi lừa đảo: Các bằng chứng như sao kê ngân hàng, tin nhắn Zalo/Facebook, hợp đồng, hình ảnh hoặc video ghi nhận giao dịch sẽ giúp cơ quan điều tra có căn cứ xác minh và yêu cầu tòa án giải quyết.

Như vậy, nếu người bị hại kịp thời phát hiện, trình báo đúng cách, có đầy đủ chứng cứ và phối hợp với cơ quan pháp luật, khả năng lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng sẽ cao hơn nhiều, dù không thể đảm bảo 100% thành công. Việc hiểu rõ quy trình pháp lý, nắm quyền và nghĩa vụ của bản thân là bước đầu tiên quan trọng để bảo vệ quyền lợi.

4. Quy trình hành động để lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng

Việc thu hồi tài sản bị lừa đảo đòi hỏi một chuỗi hành động được thực hiện nhanh chóng, chính xác và đồng bộ.

4.1. Liên hệ Ngân hàng

Nguyên tắc tối quan trọng là tốc độ. Ngay sau khi phát hiện giao dịch lừa đảo, nạn nhân cần gọi điện đến hotline ngân hàng hoặc đến chi nhánh/phòng giao dịch gần nhất để thông báo và yêu cầu tra soát giao dịch.

Để ngân hàng có thể hỗ trợ nhanh nhất, nạn nhân cần cung cấp đầy đủ thông tin giao dịch, bao gồm 7 loại dữ liệu quan trọng: Tên chủ tài khoản và số tài khoản của nạn nhân, giấy tờ tùy thân còn hiệu lực, số tài khoản và tên người nhận, số tiền, thời gian giao dịch, ảnh chụp màn hình/biên lai giao dịch, và thông tin liên hệ của người nhận (nếu có). Dựa trên thông tin này, ngân hàng sẽ thực hiện tra soát giao dịch.

Cần lưu ý rằng, ngân hàng có thể tra soát và cung cấp thông tin, nhưng họ không có thẩm quyền phong tỏa tài khoản dựa trên yêu cầu của khách hàng đối với một giao dịch tự nguyện (dù bị lừa). Lệnh phong tỏa thực sự phải đến từ cơ quan tố tụng. Hành động này chỉ là bước chuẩn bị dữ liệu khẩn cấp ban đầu.

4.2 Thu thập và bảo quản chứng cứ hợp pháp

Toàn bộ chứng cứ liên quan cần được thu thập, bao gồm hóa đơn, hợp đồng (nếu có), lời khai nhân chứng, tin nhắn và lịch sử chuyển khoản. Trong các vụ án lừa đảo, chứng cứ đóng vai trò trung tâm.

Theo Điều 99 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, dữ liệu điện tử được coi là nguồn chứng cứ hợp pháp, được định nghĩa là “ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh hoặc dạng tương tự được tạo ra, lưu trữ, truyền đi hoặc nhận bởi phương tiện điện tử”. Tuy nhiên, cần lưu ý trong trường hợp thu thập chứng cứ là chuyển khoản hoặc giao dịch điện tử, thì các chứng cứ này có tính chất “di động,” dễ bị xóa, sao chép, hoặc ẩn, và không bị hạn chế bởi yếu tố biên giới/địa lý. Do đó, việc bảo quản phải tuân thủ nghiêm ngặt để đảm bảo giá trị chứng minh. Luật sư chuyên môn sẽ hướng dẫn nạn nhân lưu giữ bằng chứng hợp pháp, chẳng hạn như yêu cầu chủ dữ liệu (như ngân hàng, nhà mạng) in các dữ liệu ra giấy có xác nhận, hoặc thực hiện các biện pháp giám định pháp y điện tử.

4.3. Trình báo với cơ quan có thẩm quyền

Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Tội phạm sẽ bị khởi tố hình sự khi tài sản chiếm đoạt có giá trị từ 2.000.000 VNĐ trở lên.

Nạn nhân cần lập Đơn tố giác tội phạm, ghi rõ kính gửi cơ quan điều tra tại địa phận xảy ra hành vi hoặc nơi phát hiện dấu hiệu tội phạm và cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân, thông tin của đối tượng bị tố giác, miêu tả chi tiết hành vi lừa đảo qua mạng, cùng toàn bộ chứng cứ kèm theo.

Ngoài ra, người dân có thể liên hệ Đường dây nóng của Cục Cảnh sát Hình sự - Bộ Công an (0692 345 860) để tố giác tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản và nhanh chóng thực hiện lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng.

4.4. Thực hiện thủ tục trong giai đoạn tố tụng để lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng

Khi vụ án lừa đảo đã được cơ quan điều tra thụ lý, nạn nhân cần chủ động tham gia vào giai đoạn tố tụng để bảo vệ quyền lợi của mình. Trước hết, người dân nên xác định chính xác giá trị thiệt hại hợp pháp mà mình bị mất, dựa trên số tiền thực tế đã chuyển (loại trừ các khoản “lợi nhuận kỳ vọng” (như hứa đầu tư được lãi 5-9%…) thì không được pháp luật bảo hộ theo Bộ luật Dân sự 2015, Điều 584 và Điều 589 về bồi thường thiệt hại do hành vi trái pháp luật). Tiếp đó, nạn nhân kiểm tra danh sách bị hại, cung cấp bổ sung chứng cứ chuyển – nhận tiền và nộp yêu cầu bồi thường dân sự trong vụ án hình sự. Trường hợp bị cáo có thiện chí hoàn trả, nạn nhân có thể thương lượng để sớm thu hồi tài sản.

Luật sư là người đảm bảo quyền lợi hợp pháp của nạn nhân trong suốt quá trình tố tụng. Họ giúp chuẩn bị hồ sơ pháp lý, thu thập chứng cứ, xác định thiệt hại hợp pháp, và đại diện làm việc với cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, tòa án. Sự hỗ trợ kịp thời của luật sư giúp rút ngắn thời gian giải quyết, giảm rủi ro pháp lý và tăng khả năng lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng.

5. Vai trò của luật sư trong việc hỗ trợ lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng

Trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi và sự phức tạp về mặt tố tụng (chuyển đổi hành chính, yêu cầu phong tỏa tài khoản gấp), vai trò của luật sư chuyên môn là không thể thay thế.

5.1. Tư vấn chiến lược

Luật sư sẽ là người đầu tiên giúp nạn nhân phân tích và xác định chính xác thủ đoạn lừa đảo để áp dụng đúng luật (ví dụ: phân biệt Lừa đảo Chiếm đoạt Tài sản theo Điều 174 BLHS với Lạm dụng Tín nhiệm Chiếm đoạt Tài sản theo Điều 175 BLHS). Dựa trên phân loại này, luật sư tư vấn lộ trình tố tụng tối ưu, quyết định nên ưu tiên con đường hình sự để truy tìm tang vật hay đồng thời khởi kiện dân sự để bảo đảm quyền lợi tài chính.

5.2. Soạn thảo hồ sơ đúng chuẩn bảo vệ quyền lợi cho nạn nhân

Luật sư chịu trách nhiệm hỗ trợ nạn nhân rà soát toàn bộ chuỗi giao dịch – từ biên nhận nạp tiền, lịch sử ví điện tử, ID tài khoản sàn, tin nhắn email hoặc Telegram, cho đến ảnh chụp màn hình và giấy tờ ngân hàng, hướng dẫn nạn nhân thu thập chứng cứ hợp pháp để chứng minh thiệt hại và soạn thảo Đơn tố giác tội phạm hoặc Đơn khởi kiện một cách đầy đủ và chính xác, đảm bảo hồ sơ được nộp đúng tại cơ quan có thẩm quyền mới, tránh việc bị trả lại do thiếu sót thủ tục.

5.3. Đại diện khách hàng và làm việc với cơ quan điều tra

Luật sư đóng vai trò đại diện cho khách hàng làm việc với các cơ quan tố tụng tại phường Phương Liễu, bao gồm Công an, Viện Kiểm sát và Tòa án. Việc này giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý cho nạn nhân và tăng cường tính chuyên nghiệp của hồ sơ.

Trong các vụ án lừa đảo qua mạng, yếu tố quyết định là việc phong tỏa tài khoản. Khi luật sư kịp thời đề nghị kê biên, phong tỏa đúng đối tượng tài sản liên quan đến thiệt hại của khách hàng, khả năng thu hồi tiền sẽ được nâng cao rõ rệt. Luật sư thúc đẩy cơ quan điều tra ban hành quyết định phong tỏa tài khoản kịp thời (theo Điều 129 BLTTHS) hoặc yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (theo Điều 124 BLTTDS), nhằm tối ưu hóa cơ hội thu hồi tiền.

5.4. Xây dựng chiến lược trong giai đoạn truy tố và xét xử để lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng

Trong giai đoạn truy tố và xét xử, luật sư xây dựng chiến lược bồi thường rõ ràng – bao gồm lượng hóa thiệt hại hợp pháp, đối chiếu danh sách bị hại do cơ quan điều tra thu thập, và đề nghị xếp nhóm ưu tiên thanh toán theo mức độ chứng cứ rõ ràng. Luật sư cũng có thể chuẩn bị yêu cầu bồi thường dân sự trong vụ án hình sự và thương lượng hoàn trả thiện chí (nếu có) để rút ngắn quá trình thu hồi tài sản.

Luật sư cũng có thể phối hợp cơ quan chức năng qua cơ chế tương trợ tư pháp quốc tế, yêu cầu bảo toàn dữ liệu từ các nhà cung cấp dịch vụ và áp dụng kỹ thuật truy vết tài sản số (blockchain tracing) để xác định luồng giao dịch. Cách làm này giúp củng cố chứng cứ, mở rộng phạm vi thu hồi tài sản và đảm bảo quyền lợi của nạn nhân ngay cả trong các vụ án phức tạp có yếu tố nước ngoài.

6. Dịch vụ luật sư hỗ trợ tại Bắc Ninh

Văn phòng Luật sư tại Bắc Ninh quy tụ đội ngũ luật sư chuyên sâu trong lĩnh vực tư vấn pháp lý và tranh tụng, đặc biệt là các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, dân sự, hình sự và hành chính. Với kinh nghiệm thực tiễn nhiều năm trong hoạt động kiểm sát và tố tụng, các luật sư tại văn phòng đảm nhận vai trò đại diện pháp lý cho khách hàng, tham gia giải quyết và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp trong nhiều vụ án có yếu tố phức tạp, tranh chấp lớn.

Không chỉ tập trung vào hoạt động tranh tụng, văn phòng còn chú trọng tư vấn chiến lược pháp lý toàn diện, giúp khách hàng nhận diện sớm rủi ro, xử lý hiệu quả các tình huống trước khi tranh chấp phát sinh. Đội ngũ luật sư tại văn phòng đã trực tiếp tham gia hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi cho khách hàng trong nhiều vụ án lừa đảo phức tạp, trong đó có vụ việc PaynetCoin – một điển hình về lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy mô lớn, có yếu tố xuyên quốc gia.

Quy trình hỗ trợ của chúng tôi bao gồm:

• Tiếp nhận thông tin ban đầu: Lắng nghe, rà soát hồ sơ, chứng cứ, xác định bản chất vụ việc và khả năng thu hồi tài sản.
• Đánh giá pháp lý: Phân tích căn cứ hình sự – dân sự, xác định hướng xử lý tối ưu.
• Lập kế hoạch hành động: Soạn thảo hồ sơ, thống kê thiệt hại, nộp đơn và theo dõi tiến độ với cơ quan có thẩm quyền.
• Đại diện khách hàng: Tham gia làm việc với cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án trong suốt quá trình tố tụng.

Cam kết của văn phòng:

• Đồng hành cùng khách hàng đến khi hoàn tất quá trình thu hồi tài sản.
• Bảo đảm mọi thủ tục, chứng cứ và yêu cầu bồi thường đúng quy định pháp luật.
• Giữ bí mật thông tin, minh bạch trong xử lý và bảo vệ tối đa quyền lợi hợp pháp của người bị hại.

7. Một số câu hỏi liên quan đến việc lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng

1. Nếu nhiều người cùng bị lừa trong một vụ án, việc bồi thường sẽ được chia thế nào?

Trong các vụ án có nhiều bị hại, tòa án sẽ xác định thiệt hại cụ thể của từng người dựa trên chứng cứ hợp pháp như sao kê, biên lai, hợp đồng điện tử. Việc hoàn trả được thực hiện theo tỷ lệ số tiền bị chiếm đoạt, trừ khi một số bị hại có chứng cứ nộp tiền sớm hoặc rõ ràng hơn, được ưu tiên theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 và Bộ luật Dân sự 2015.

2. Nếu đối tượng lừa đảo đã bị bắt, tôi có cần tiếp tục nộp chứng cứ không?

Có. Việc bị bắt chỉ là bước đầu trong quá trình tố tụng. Người bị hại cần nộp bổ sung tài liệu, sao kê, xác nhận thiệt hại để được công nhận là bị hại hợp pháp cũng như số tiền bị thiệt hại thực tế. Khi đó, quyền yêu cầu bồi thường sẽ được ghi nhận trong hồ sơ vụ án và xem xét tại giai đoạn xét xử.

3. Nếu vụ việc có yếu tố nước ngoài (máy chủ, ví điện tử, sàn giao dịch ở nước khác), có thể xử lý được không?

Có thể. Trong trường hợp này, luật sư có thể đề nghị cơ quan tố tụng sử dụng cơ chế tương trợ tư pháp quốc tế, phối hợp với nhà cung cấp dịch vụ hoặc tổ chức tài chính ở nước ngoài. Ngoài ra, việc truy vết giao dịch blockchain hoặc đề nghị bảo toàn dữ liệu máy chủ là các biện pháp khả thi nhằm hỗ trợ thu hồi tài sản.

4. Nếu tiền bị lừa đã chuyển qua nhiều tài khoản trung gian, còn khả năng lấy lại không?

Có, nhưng cần chứng minh chuỗi chuyển tiền có liên hệ trực tiếp đến đối tượng phạm tội. Cơ quan điều tra có thể phong tỏa hoặc thu hồi tài sản của bên thứ ba nếu chứng minh được họ biết hoặc buộc phải biết nguồn tiền là do phạm tội mà có (theo Điều 106 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015). Luật sư sẽ giúp truy xuất và hợp thức hóa chứng cứ để bảo vệ quyền lợi người bị hại.

5. Nếu cơ quan điều tra kết luận “không đủ căn cứ khởi tố”, tôi có thể làm gì?

Người bị hại có quyền khiếu nại quyết định không khởi tố theo Điều 331 và 332 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015. Luật sư có thể giúp soạn đơn khiếu nại, bổ sung chứng cứ và kiến nghị cơ quan cấp trên xem xét lại để đảm bảo vụ việc được xử lý đúng bản chất và không bỏ lọt tội phạm.

Kết luận

Việc lấy lại tiền bị lừa đảo qua mạng là một quá trình đa chiều. Nó đòi hỏi sự kết hợp giữa hành động khẩn cấp, tính chính xác. và một chiến lược pháp lý vững chắc để bảo vệ quyền lợi của mình. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay qua các kênh trên để được tư vấn sơ bộ và hỗ trợ kịp thời.

Thông tin liên hệ:

Email: contact@yplawfirm.vn

Hotline: 088 995 6888

Địa chỉ: Số 26 Đoàn Trần Nghiệp, phường Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh

Xem thêm: Tội phạm về kinh tế tại Bắc Ninh - Cập nhật quy định 2025